Kochani Pacjenci, można powiedzieć, że choroba zwyrodnieniowa stawów zaczyna się dyskretnie i dlatego bardzo łatwo przeoczyć pierwsze symptomy. Co gorsza, kiedy się rozwinie, skuteczne leczenie jest znacznie utrudnione, nie ma zatem co zwlekać i już po zaobserwowaniu pierwszych niepokojących sygnałów warto udać się na specjalistyczną konsultację. A wypada tu podkreślić, że jest to dolegliwość znacznie utrudniająca codzienne funkcjonowanie i często spotykana. Szacuje się, że tylko w naszym kraju cierpi na nią aż 6 milionów ludzi, wśród których przeważają kobiety. Jakie są przyczyny zwyrodnienia stawów? Na jakie objawy należy zwrócić uwagę? Na czym polega leczenie? Przeczytajcie, co pisze na ten temat nasz specjalista – lek. ortopeda Sebastian Kuras.
Zwyrodnienie stawów jest problemem z jakim borykają się osoby w różnym wieku, począwszy nawet od lat 30., jednak dolegliwość ta dominuje wśród pacjentów po 60. roku życia i to na nich się dzisiaj skupimy. Z perspektywy anatomicznej bezpośrednią przyczyną schorzenia jest zaburzenie jakości oraz ilości chrząstki stawowej, która odpowiada za amortyzację ruchu oraz umożliwia przesuwanie się powierzchni stawowej. W efekcie, wraz z rozwojem problemu degradacji ulegają również inne elementy stawu, w tym torebka stawowa, kości, ścięgna, a nawet mięśnie.
A co stoi za rozwojem choroby? Zacznijmy od tego, że zwyrodnienie stawów można podzielić na pierwotne lub wtórne. W pierwszym przypadku ciężko dokładnie sprecyzować przyczynę, a ryzyko zachorowania rośnie wraz z wiekiem, w drugim natomiast mówi się o konsekwencji urazu stawów, zakażeniach oraz innych chorobach układu ruchu (np. reumatyzm) lub ogólnoustrojowych (np. cukrzycy). Oczywiście istnieje szereg czynników zwiększających ryzyko wystąpienia problemu. Część z nich, jak wiek, płeć, czy ewentualne obciążenia genetyczne jest niemodyfikowalna, jednak na pozostałe mamy spory wpływ. Mowa tu o otyłości, braku aktywności fizycznej, obciążeniach stawów wynikających z pracy zawodowej oraz szeroko rozumianym niezdrowym trybie życia.
Jeśli natomiast chodzi o objawy choroby zwyrodnieniowej, to, jak już wspomniano, jest to dolegliwość dość podstępna. Początkowo pojawiają się dolegliwości bólowe towarzyszące przenoszeniu ciężkich przedmiotów. Po dłuższym odpoczynku lub rano stawy są sztywne i potrzeba dłuższej chwili aby je rozruszać. W miarę postępu choroby dochodzi do ich deformacji, na brzegach powstają tzw. osteofity, czyli wyrośla kostne, pojawia się stan zapalny oraz wysięk stawowy, a ograniczenie ruchomości stawu i ból się nasilają.
Zaobserwowanie u siebie któregokolwiek z tych objawów powinno nas skłonić do udania się specjalisty. Przeprowadzi on wnikliwy wywiad, obejrzy stawy, a dla potwierdzenia diagnozy zleci konieczne badania obrazowe, RTG, USG lub rezonans magnetyczny. W niektórych przypadkach, dla wykluczenia innych dolegliwości, w tym reumatoidalnego zapalenia stawów, konieczne będzie również badanie krwi. Jeżeli natomiast specjalista potwierdzi chorobę zwyrodnieniową, konieczne będzie jak najszybsze wdrożenie odpowiedniej terapii. Obejmuje ona różne metody i nakierowana jest na złagodzenie lub usunięcie bólu, utrzymanie funkcji stawów, a także spowolnienie postępu choroby. Duże znaczenie ma wprowadzenie zmian w swoim życiu, aktywność ruchowa, jeżeli to konieczne – zrzucenie nadprogramowych kilogramów oraz dieta – podkreśla lek. ortopeda Sebastian Kuras. Dobre efekty daje też dobrana do kondycji pacjenta fizjoterapia, ciepłe kąpiele oraz masaże, natomiast w przypadku dużych dolegliwości bólowych stosuje się również odpowiednie preparaty, tabletki, plastry i maści. A w ostateczności, kiedy zmiany są bardzo daleko posunięte lub powyższe metody nie dają zadowalających efektów, możliwe jest również przeprowadzenie endoprotezoplastyki. Zabieg ten polega na wycięciu części lub całości stawu i zastąpieniu go sztucznymi powierzchniami. Dzięki temu pacjent odzyskuje właściwą ruchomość i stabilność stawu, a dolegliwości bólowe zostają zniwelowane.
