Kochani Pacjenci, dla wielu z nas majówka to nie tylko kilka dodatkowych, wolnych dni, ale też coś, na co czekało się długie zimowe miesiące – rozpoczęcie sezonu grillowego! Nie da się bowiem ukryć, że posiłek przygotowany na świeżym powietrzu, w otoczeniu zieleni, przyjaciół i rodziny po prostu musi smakować lepiej. Z drugiej jednak strony grillowanie budzi nieco kontrowersji i ma też swoich przeciwników. Dlaczego? Ponieważ wydzielające się w czasie przygotowywania posiłku opary zawierają szkodliwe dla zdrowia substancje, a ponadto takie jedzenie bywa też bardzo tłuste i kaloryczne. Co zatem zrobić? Czy faktycznie trzeba zrezygnować z tego wyjątkowego smaku? Absolutnie nie! Wystarczy przejść na dobrą (czyt. zdrową) stronę mocy! A co konkretnie mamy na myśli? O tym przeczytacie w niniejszym tekście!
Zacznijmy od odpowiedzi na najbardziej nurtujące w kontekście omawianego tematu pytanie, czyli „czy grillowanie jest lub może być zdrowe?”. Wszak co sezon słyszy się informacje, że skapujący na rozżarzone węgle tłuszcz powoduje powstawanie rakotwórczych związków, furanów i dioksan, że nie powinno się jeść przypalonej skórki czy niedopieczonego mięsa, że serwowane na grillu tłuste kiełbasy i karkówki to pierwszy krok w kierunku miażdżycy… Można by jeszcze długo kontynuować ten temat, jednak zamiast tego przejdźmy do od razu do dobrej wiadomości. Otóż można grillować zdrowo, wystarczy jedynie przestrzegać kilku poniższych zasad.
1. Dobrze rozpal grilla!
Kluczowe znaczenie dla jakości potraw ma samo przygotowanie grilla. Najlepiej sprawdzi się tu brykiet lub węgiel pochodzący z drzew liściastych i nie zawierający żywicy, ponieważ ta ostatnia wydziela w procesie spalania rakotwórcze substancje. Absolutnie należy unikać wykorzystywania jako rozpałki zadrukowanego papieru, kartonów, lakierowanego drewna i innych podobnych materiałów. Ponadto, przy rozpalaniu grilla duże znaczenie ma cierpliwość. Powinno się poczekać, aż na brykiecie pojawi się warstwa popiołu, co trwa zwykle ok. 40 min., i dopiero wtedy przystąpić do przygotowywania dań. Wreszcie, kiedy w czasie grillowania żar zacznie przygasać, nie należy posiłkować się żadnymi podpałkami, ponieważ mogą one wydzielać szkodliwe substancje, które przedostaną się do naszego jedzenia.
2. Wykorzystaj tacki!
Podczas grillowania z położonego na ruszcie mięsa wytapia się tłuszcz, który następnie spada na węgiel i w procesie spalania uwalniają się z niego szkodliwe opary wnikające w nasze potrawy. By tego uniknąć nie należy kłaść produktów mięsnych bezpośrednio na ruszcie, ale na dedykowanych, jednorazowych tackach. Nie można też zapominać o dokładnym i regularnym dbaniu o czystość rusztu, ponieważ osadzające się na nim resztki potraw również mogą byś źródłem szkodliwych dla zdrowia toksyn.
3. Nie spiesz się!
Czując unoszące się nad grillem aromaty chcielibyśmy jak najszybciej delektować się przygotowywanymi pysznościami. Niestety jednak, mimo że z zewnątrz mięso wydaje się być idealne, w środku może być nieco surowe. Dlatego lepiej uzbroić się cierpliwość, a dla pewności zaopatrzyć się w termometr z nakłuwaczem, który pozwoli nam sprawdzić, jaka temperatura panuje wewnątrz mięsa. Dobrym pomysłem będzie też krojenie mięsa na mniejsze kawałki, wtedy mamy pewność, że będzie gotowe znacznie szybciej.
4. Sięgnij po zioła i przyprawy!
Aby podnieść walory zdrowotne przygotowywanych dań warto dodać do nich zioła i przyprawy. Majeranek, estragon, tymianek, rozmaryn, imbir czy zioła prowansalskie nie tylko dodadzą potrawom wspaniałego aromatu, ale również korzystnie wpłyną na nasze trawienie. Trzeba tu jednak podkreślić, że unikać należy gotowych mieszanek przypraw, ponieważ bardzo często zawierają one szkodliwe dodatki, np. glutaminian sodu i konserwanty. Z tego samego powodu zaleca się unikanie kupowania gotowych, już przyprawionych mięs na grilla. Zwłaszcza, że zwykle trudno też ocenić ich świeżość.
5. Odpowiednio przygotuj mięso!
Chcąc, aby mięsa były delikatne, soczyste i kruche najlepiej odpowiednio wcześnie je zamarynować. Zalecamy oczywiście użycie domowych, samodzielnie przygotowanych marynat. Ponadto, nigdy nie kładziemy na ruszcie na wpół zamrożonego mięsa, a jedynie takie, które osiągnęło już temperaturę otoczenia. Dzięki temu ugrilluje się szybciej i będzie miało znacznie lepszy smak. Warto tu też podkreślić, że na grilla najlepiej nadają się mięsa nie wymagające długiej obróbki termicznej, np. kurczak lub indyk, a także ryby. W mięsie wołowym pod wpływem wysokiej temperatury wytwarza się znacznie więcej niezdrowych substancji. Z tego samego powodu nie powinno się na grillu przygotowywać mięs peklowanych, wędzonych, a także kiełbas i wędlin.
6. Nie zapominaj o warzywach!
Mamy tu na myśli zarówno warzywa pieczone, jak i surowe. Grillowana cukinia, bakłażany, papryka, szparag i wiele innych doskonale urozmaicą posiłek, a przy tym podniosą jego wartość odżywczą. Oprócz tego warto przygotować pyszne sałatki polane domowym sosem, np. na bazie oliwy z oliwek, musztardy i octu balsamicznego, a nawet upiec warzywne szaszłyki. Na deser za to świetnie sprawdzą się świeże owoce.
7. Przygotuj zdrowe napoje!
Grill w towarzystwie gazowanych napojów o wątpliwym składzie nie jest najlepszym pomysłem. Zamiast tego lepiej przygotować samodzielnie orzeźwiającą lemoniadę, domową, mrożoną herbatę, a nawet kompot wzbogacony o poprawiające trawienie przyprawy, jak goździki czy cynamon. Będzie nie tylko pysznie, ale i zdrowo!
Podsumowując, grill wcale nie musi być takie niezdrowy, jak zwykło się mówić. Wręcz przeciwnie, potrawy przygotowane w odpowiedni sposób dostarczą nam mnóstwa składników odżywczych. Trzeba jednak pamiętać, że, jak w wielu innych przypadkach, tak i tu kluczowy jest umiar. Grillowanie nie powinno być zatem przepisem na codzienny, letni obiad, ale raczej miłą odmianą i urozmaiceniem diety.
