Kochani Pacjenci, dzisiaj opowiemy Wam co nieco o mikrobiomie… skóry. Tak, dobrze widzicie! Skóra, największy organ ludzkiego ciała, jest bowiem domem dla ogromnej populacji mikroorganizmów, bakterii, grzybów i roztoczy, które, oprócz takich czynników, jak dieta, styl życia i geny, determinują wygląd i kondycję naszej cery. I choć na pierwszy rzut oka może to brzmieć nieco niepokojące, owe drobnoustroje są naprawdę niezbędne do prawidłowego funkcjonowania skóry. Dlaczego? Odpowiadają m.in. za ochronę naszej skóry przed patogenami, regulują odpowiedź immunologiczną, wspierają regenerację uszkodzeń pomagając w usuwaniu starych komórek i wytwarzaniu nowych, a także przyczyniają się do utrzymania prawidłowego pH. Co jednak istotne z perspektywy dzisiejszych rozważań, skład i funkcjonowanie mikobiomu skóry może ulec zaburzeniu, a jednym z czynników jest tu ekspozycja na słońce. Na czym dokładnie polega ten mechanizm? Jakie są konsekwencje uszkodzenia flory bakteryjnej skóry? Zapraszamy do lektury!
W związku z tym, że do tej pory nie dysponowaliśmy badaniami pokazującymi wpływ promieniowania słonecznego na skórę konkretnych osób, badacze z Wielkiej Brytanii postanowili zapełnić tę lukę. Wyselekcjonowali grupę osób planujących co najmniej siedmiodniowe wakacje w miejscach o silnym nasłonecznieniu, a następnie, jeszcze przed urlopem, przeanalizowali skład mikrobiomu skóry uczestników. Co istotne, na początkowym etapie w składzie flory bakteryjnej dominowały trzy główne grupy bakterii: Actinobacteria, Proteobacteria i Firmicutes. Następnie, kolejne oceny mikrobiomu przeprowadzono w pierwszym, 28 i 84 dniu po wakacjach. I co się okazało? Pod wpływem ekspozycji na słońce doszło do szybkiej redukcji proteobacterii i innych, mniejszych zmian w różnorodności flory bakteryjnej, jednak już 28 dni po powrocie z urlopu sytuacja wróciła do normy sprzed wyjazdu. Jakie z tego wnioski? Otóż okazuje się, że ekspozycja na promienie UV ma silny wpływ na mikrobiom skóry, jednak jest się on w stanie stosunkowo szybko zregenerować.
Czy zatem nie ma się czym przejmować? Niestety nie do końca, ponieważ będąca następstwem ekspozycji na słońce gwałtowna zmiana składu flory bakteryjnej znacząco zwiększa ryzyko różnych problemów skórnych, w tym egzemy, łuszczycy i innych dolegliwości. Jeśli natomiast chodzi o same proteobakterie, ich wrażliwość na słońce i długofalowe skutki takich spadków liczebności wymagają jeszcze dalszych, najlepiej zakrojonych na większą skalę badań.
A co możemy wywnioskować z opisanego doświadczenia już teraz? Na pewno to, że utrzymanie zdrowego ekosystemu skóry ma duże znaczenie nie tylko w profilaktyce wielu chorób dermatologicznych, ale również powinno być fundamentem codziennej pielęgnacji. Na pewno dużą rolę odgrywa tu ochrona przed promieniowaniem UV, czyli stosowanie kremów z filtrem i unikanie nadmiernej ekspozycji na słońce. Ponadto zaleca się unikanie agresywnych detergentów. Najlepiej wybierać produkty o neutralnym pH, oparte na składnikach naturalnego pochodzenia, które są łagodne dla skóry. Duże znaczenie ma też optymalne nawilżenie skóry, zarówno od zewnątrz, za pomocą dobrej jakości kosmetyków, jak i od wewnątrz, poprzez dbanie o odpowiednie nawodnienie. Wreszcie, nie można zapominać o zdrowej diecie, unikaniu stresu oraz regularnej aktywności fizycznej.
