Drodzy Pacjenci, zakażenie układu moczowego u dzieci, w skrócie ZUM, należy do jednych z najczęściej występujących infekcji u naszych pociech ustępując miejsca jedynie chorobom układu oddechowego. Co ważne większości przypadków ma charakter epizodyczny, zdarza się jednak, że przyjmują one postać nawrotową. Jakie są najważniejsze czynniki ryzyka? Na czym polega diagnostyka? Co ją utrudnia? Co powinno wzbudzić niepokój rodzica? Do czego sprowadza się leczenie? Na te i inne pytania odpowiada nasza specjalistka, pediatra nefrolog dziecięcy Hanna Haleczko-Weksznejder.
ZUM to jednostka chorobowa rozwijająca się w związku z obecnością drobnoustrojów, najczęściej bakterii E. Coli, w drogach moczowych. Jej objawy mogą być dość mocno zróżnicowane i zależą głównie od wieku dziecka. U najmłodszych mówi się najczęściej o dolegliwościach bólowych brzucha, braku apetytu, gorączce, wymiotach, biegunce a także nagłym mimowolnym oddawaniu moczu u dzieci, które już osiągnęły kontrolę mikcji. Jak zatem jasno widać, są to raczej symptomy niespecyficzne, dlatego u wszystkich gorączkujących bez wyraźnej przyczyny maluchów poniżej 5. roku życia zaleca się wykonanie ogólnego badania moczu. Zwłaszcza, że małe dzieci nie mają jeszcze w pełni rozwiniętego układu immunologicznego i infekcja ta może u nich przebiegać ciężej. Z kolei u starszych pacjentów najbardziej charakterystycznym objawem jest pieczenie i ból podczas oddawania moczu, a także częstomocz, uczucie bolesnego parcia na pęcherz, bolesność okolicy lędźwiowej oraz gorączka.
W większości przypadków leczona infekcja szybko ustępuje i nie wymaga pogłębionej diagnostyki, niestety jednak u niektórych dzieci przybiera charakter nawrotowy. Z taką sytuacją mamy do czynienia, kiedy zakażenie występuje co najmniej 2 razy w ciągu 6 miesięcy lub 3 razy w ciągu roku. Przyczyną takiego stanu rzeczy może być szereg czynników, począwszy od wieku, płci oraz stanu zdrowia, poprzez obecność wady w drogach moczowych lub nieprawidłowej czynności pęcherza moczowego, aż do dodatniego wywiadu rodzinnego w kierunku ZUM i/lub wad układu moczowego. Inne czynniki potęgujące ryzyko wystąpienia problemu to zaburzenia oddawania moczu, zaparcia, robaczyca przewodu pokarmowego oraz brak odpowiedniej higieny zewnętrznych narządów płciowych dziecka.
Każde dziecko, u którego podejrzewa się ZUM powinno przejść odpowiednią diagnostykę obejmującą badanie ogólne oraz bakteriologiczne badanie moczu, a u pacjentów z chorobą nawrotową wskazana jest diagnostyka nefrologiczna. W większości przypadków badania te pozwalają na wykrycie przyczyn problemu i ich skuteczne wyeliminowanie.
Trzeba tu też podkreślić, że ogromne znaczenie w walce z nawracającym ZUM ma higiena. Ponadto, nie należy dopuszczać do zalegania i zastoju moczu w drogach moczowych, dlatego dziecko powinno wyrobić sobie nawyk korzystania z toalety, w momencie kiedy poczuje parcie na pęcherz, dodatkowo po nocy oraz wieczorem przed położeniem się do snu – podkreśla nasza specjalistka, pediatra nefrolog dziecięcy Hanna Haleczko-Weksznejder. Istotne jest też przyjmowanie optymalnej ilości płynów, co przekłada się na regularne oddawanie moczu. Na koniec należy też podkreślić, że nawracające ZUM-y nie powinny być nigdy bagatelizowane, ponieważ wady i częste zakażenia układu moczowego mogą w przyszłości doprowadzić do stopniowej utraty funkcji nerek, co będzie rzutować na dorosłe życie dziecka.
