Drodzy Pacjenci, niedoczynność tarczycy jest problemem dotykającym coraz większej liczby osób, zwłaszcza kobiet. Jest to choroba przewlekła, wymagająca regularnego przyjmowania leków i kontroli lekarskiej. W przeciwnym razie może skutkować bardzo poważnymi powikłaniami. Czym dokładnie jest niedoczynność tarczycy? Jaka jest jej przyczyna? Na czym polega diagnostyka?
Z niedoczynnością tarczycy mamy do czynienia, gdy dochodzi do zmniejszenia produkcji hormonów tarczycy w stosunku do potrzeb organizmu. Stan ten może negatywnie oddziaływać na funkcjonowanie całego ciała, a często niejednoznaczne objawy komplikują postępowanie diagnostyczne. Istnieje wiele przyczyn tej dolegliwości, według najprostszego schematu niedoczynność tarczycy dzielimy m.in. na pierwotną i wtórną – tłumaczy lek. endokrynolog Krystian Gliński. W pierwszym przypadku przyczyną choroby są nieprawidłowości dotyczące samego gruczołu, w drugim natomiast wynika ona z czynników pozatarczycowych, na przykład nieprawidłowej pracy przysadki.
Objawy niedoczynności tarczycy różnią się w zależności od danego przypadku, czasu trwania choroby i jej nasilenia. Na początkowym etapie mogą być bardzo dyskretne i mimo niewielkich zmian hormonalnych wykrywalnych w badaniu krwi, nie wpływają w istotny sposób na samopoczucie pacjenta. Niepokojące powinno być utrzymujące się zmęczenie, spadki nastroju i depresja, a także uczucie chłodu dotyczące głównie dłoni i stóp. Wraz z rozwojem choroby dochodzi do spowolnienia metabolizmu i przyrostu wagi, mogą się pojawić zaparcia, spowolnienie akcji serca oraz mniejsza tolerancja wysiłku fizycznego. Charakterystyczne są zmiany w obrębie skóry, która staje się szorstka i zimna. Jednocześnie paznokcie stają się kruche i łamliwe, a włosy mogą nadmiernie wypadać. Często spotykanym objawem są również zaburzenia miesiączkowania oraz zmniejszenie libido.
Najważniejszym badaniem w diagnostyce niedoczynności tarczycy jest określenie stężenia TSH we krwi – mówi lek. Krystian Gliński. Jest to hormon produkowany przez przysadkę i regulujący pracę tarczycy. Norma dla dorosłych wynosi w jego przypadku 0,4-4,0 mlU/l, a zarówno większe, jak i mniejsze wartości wymagają dalszej diagnostyki. W przypadku niedoczynności tarczycy stężenie TSH będzie podwyższone. Niemniej istotne jest też określenie stężenia wolnych hormonów tarczycy: fT3 i fT4. W przypadku jawnej niedoczynności tarczycy, ich wartości będą obniżone. Natomiast dość często obserwuje się występowanie subklinicznej niedoczynność tarczycy, w której stężenia wolnych hormonów pozostają prawidłowe, pomimo podwyższonego stężenia TSH. Do postawienia prawidłowej diagnozy przydatne są również badania dodatkowe, w tym badanie USG, scyntygrafia czy biopsja cienkoigłowa.
Co ważne, prawidłowo zdiagnozowana i leczona niedoczynność tarczycy zwykle nie niesie ze sobą poważnych powikłań zdrowotnych, daje szansę na ustąpienie wszystkich niepokojących objawów i poprawę komfortu życia pacjenta.
