Drodzy Pacjenci, spośród wszystkich infekcji układu moczowego najczęściej mamy do czynienia z zakażeniem pęcherza moczowego. Problem w większości przypadków dotyka kobiety, co wynika z ich budowy anatomicznej: krótkiej cewki moczowej oraz jej bliskości z odbytem. I chociaż ta infekcja wydaje się być niegroźna, potrafi ona nieźle uprzykrzyć życie. Co więcej, zaniedbanie problemu grozi szeregiem poważnych konsekwencji, w tym zapaleniem narządów rodnych oraz nawracającymi stanami zapalnymi nerek. Ale czym właściwie jest zapalenie pęcherza i jak do niego dochodzi? Jakie są najważniejsze czynniki ryzyka i objawy? Na czym polega leczenie i profilaktyka? Przeczytajcie co na ten temat ma do powiedzenia nasz urolog Adam Kurpik.
Jak już wspomniano, zapalenie pęcherza moczowego to typowo kobieca przypadłość. Odpowiada za to anatomia, a konkretnie, bezpośrednie sąsiedztwo cewki moczowej z odbytem i pochwą, czyli miejscami, w których bytuje wiele drobnoustrojów. I choć w swoim naturalnym środowisku są one niegroźne, to gdy przeniosą się do dróg moczowych mogą wywołać infekcję. Najczęstszymi sprawcami problemu są pałeczki okrężnicy, czyli osławione Escherihia Coli, jednak infekcje może wywołać szereg innych drobnoustrojów, w tym te przenoszone drogą kontaktów seksualnych. Może się zdarzyć, że owe bakterie przedostaną się na skórę między pochwą a odbytem, skąd już szybko migrują do cewki i rozpoczynają proces namnażania się. Głównymi czynnikami ryzyka wystąpienia infekcji układu moczowego są częste kontakty seksualne bez zabezpieczenia, niewłaściwa higiena, stosowanie niewłaściwych perfumowanych wkładek/podpasek i kosmetyków do higieny intymnej. Dodatkowo, ryzyko zachorowania znacząco zwiększa się w okresie ciąży (zmiany fizjologiczne związane z rozwojem dziecka) oraz po menopauzie (słabsze nawilżenie błon śluzowych okolic intymnych). Innym odmiennym, lecz równie ważnym czynnikiem ryzyka jest instrumentacja dróg moczowych np. przebyte cewnikowanie lub inna procedura zabiegowa przeprowadzona na drogach moczowych.
A jakie są objawy zapalenia pęcherza? Najbardziej charakterystycznym symptomem jest częste, niemal nieustanne uczucie parcia na pęcherz. Towarzyszy mu ostry ból i pieczenie przy oddawaniu moczu oraz nierzadko gorączka i krwiste zabarwienie moczu. Dodatkowo, przy ostrym przebiegu infekcji dochodzi często do oddawania jednorazowo jedynie niewielkie ilości moczu.
Co ważne, choć zdarza się, że choroba mija sama, w przypadku zaobserwowania u siebie niepokojących objawów nie należy bagatelizować sprawy, zwłaszcza jeśli pojawi się krwiomocz lub gorączka. Wówczas pacjent powinien udać się do specjalisty, ponieważ nieleczone zapalenie pęcherza może skutkować poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi, a w przypadku pojawienia się krwiomoczu należy zawsze wykonać badanie USG układu moczowego po odpowiednim wypełnieniu pęcherza, w celu wykluczenia innych groźnych schorzeń które mogą go powodować. Ponadto, pilnej konsultacji wymagają również panie będące w ciąży – podkreśla lek. urolog Adam Kurpik.
Diagnostyka najczęściej sprowadza się do wywiadu. Dodatkowymi badaniami są: badanie ogólne moczu oraz posiew moczu. Na tej podstawie lekarz wdraża odpowiednią terapię bazującą zwykle na lekach przeciwbakteryjnych (antybiotykach) oraz lekach przeciwzapalnych. Takie leczenie można oczywiście wspomóc domowymi metodami. Na uwagę zasługują tu napary z mniszka, bratka i pokrzywy, które działają antybakteryjnie i moczopędnie. Dodatkowo można spożywać żurawinę i suplementować witaminy – głównie wit. C. Ważne jest też odpowiednie nawodnienie, które sprzyja wypłukiwaniu drobnoustrojów z dróg moczowych i unikanie kawy, czarnej herbaty oraz alkoholu, które mogą dodatkowo podrażniać dolne drogi moczowe. Dobrze jest też się wygrzać (pomocny będzie tu termofor przykładany do podbrzusza), ponieważ ciepło poprawia ukrwienie błon śluzowych, a tym samym przyspiesza leczenie. Warto również sięgnąć po nasiadówki z rumianku, nawłoci, krwawnika oraz szałwii.
Na zakończenie wypada jeszcze wspomnieć o profilaktyce zapalenia pęcherza. Kluczowe znaczenie ma tu przyjmowanie odpowiedniej ilości płynów, które ułatwia płukanie cewki moczowej i ogranicza nadmierne namnażanie się drobnoustrojów. Z tych samych powodów nie należy też odwlekać wizyt w toalecie. Równie istotna jest higiena intymna. Najlepiej podmywać się 2 razy dziennie zachowując kierunek od przodu do tyłu, co zminimalizuje ryzyko przenoszenia się bakterii. Dodatkowo, osoby cierpiące na suchość błon śluzowych powinny używać pianek lub żeli nawilżających, które zmniejszą ryzyko infekcji.
