Zespół jelita drażliwego, czyli IBS (Irritable Bowel Syndrome), to jedna z najczęściej występujących dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Szacuje się, że problem ten dotyka nawet 20% populacji, a zdecydowaną większość tej grupy stanowią kobiety. IBS definiuje się jako przewlekłą, nieuwarunkowaną zmianami organicznymi lub biochemicznymi chorobę układu pokarmowego o charakterze czynnościowym charakteryzującą się bólami brzucha oraz zaburzeniami rytmu wypróżnień. Jednak za tą dość niegroźnie brzmiącą formułą kryje się naprawdę uciążliwy problem o nie do końca sprecyzowanej etiologii.
Powodem występowania IBS są zaburzenia jelita grubego, za którymi może stać szereg czynników, począwszy od stanów lękowych, stresu czy depresji, aż do nadużywania środków przeczyszczających oraz spożywania niektórych pokarmów. Z drugiej strony, jak już wspomniano w poprzednim akapicie, chociaż przyczyny występowania zespołu jelita drażliwego nie są do końca określone, bez wątpienia do tej grupy możemy zaliczyć zaburzenia na osi mózgowo-jelitowej, problemy z motoryką jelit, przebyte w przeszłości biegunki o podłożu infekcyjnym oraz nadwrażliwość trzewną. Nie bez znaczenia będą też uwarunkowania genetyczne, zaburzenia mikrobioty jelitowej, przewlekłe lub przemijające stany zapalne, a także czynniki psychologiczne i dietetyczne – mówi lekarz gastrolog Sandra Majcher.
Zespół jelita drażliwego objawia się silnymi, skurczowymi bólami brzucha, zmianą częstości wypróżnień oraz konsystencji stolca oraz, w pewnych przypadkach, wzdęciami. U niektórych pacjentów pojawiają się również wymioty, odbijanie, uczucie nadmiernej pełności po posiłku, pieczenie w nadbrzuszu, bóle głowy oraz pleców, senność, częstomocz, a u kobiet zaburzenia miesiączkowania. W przypadku podejrzenia u siebie IBS, nie należy zwlekać, ale niezwłocznie zgłosić się na konsultację lekarską . Co jednak istotne, objawy podobne do zespołu jelita drażliwego mogą występować w wielu innych chorobach, dlatego diagnostykę należy zawsze rozpocząć od ich wykluczenia. W tym celu konieczne będzie przeprowadzenie pełnego postępowania diagnostycznego obejmującego między innymi wywiad, badanie fizykalne oraz szereg badań laboratoryjnych czy endoskopowych.
Jeżeli postępowanie diagnostyczne potwierdzi IBS, lekarz zaordynuje terapię nakierowaną na przywrócenie prawidłowego funkcjonowania czynnościowego przewodu pokarmowego. Jak podpowiada lek. Sandra Majcher, oprócz leczenia farmakologicznego pomocne może być unikanie stresu, uregulowanie trybu życia, a także dieta eliminacyjna mająca na celu wykluczenie z jadłospisu pokarmów nasilających uporczywe objawy.
Najczęściej zalicza się do nich potrawy tłuste i smażone, produkty wzdymające, nabiał, napoje gazowane, kawę, herbatę i alkohol. Pomocne będzie też ograniczenie węglowodanów, zwiększenie ilości błonnika oraz spożywanie – mniejszych objętościowo posiłków w ciągu dnia. Dodatkowo można zastosować zioła poprawiające trawienie, takie jak mięta, melisa, rumianek, krwawnik, siemię lniane, koper włoski, aloes, czy dziurawiec.
Niestety jednak, trzeba mieć świadomość, że całkowite wyleczenie IBS nie jest możliwe. Jest to dolegliwość przewlekła i nawrotowa, dlatego konieczne jest nauczenie się życia z chorobą i wprowadzenie w codzienną rutynę takich zmian, które do minimum zredukują niepożądane objawy. Co jednak istotne, odpowiednio wcześnie wykryta i leczona choroba nie powoduje wyniszczenia organizmu i nie daje istotnych powikłań.
