Drodzy Pacjenci, czy wiecie, że wedle szacunków tylko w naszym kraju na nadciśnienie tętnicze cierpi co 3 osoba? Co gorsza wielu chorych nie zdaje sobie sprawy z istnienia problemu, a co za tym idzie, nie stosuje żadnej terapii. Z kolei wśród osób zdiagnozowanych spora część leczona jest nieodpowiednio, co może skutkować wieloma groźnymi dla zdrowia i życia powikłaniami, w tym zaburzeniami funkcji układu krążenia i nerek. Nadciśnienie tętnicze jest chorobą o złożonej i wieloczynnikowej etiologii, a wśród jego przyczyn najwięcej mówi się zwykle o nieodpowiednim trybie życia, otyłości, braku aktywności fizycznej, 🚶♂️ chorobach nerek i tarczycy, a także uzależnieniu od niektórych leków i substancji psychoaktywnych. Coraz częściej jednak wspomina się w tym kontekście czynniki genetyczne, a przeprowadzone w Massachusettes, obejmujące 3 pokolenia badania jasno pokazują, że kwestia ta może być dość istotna.
Jak wynika z obserwacji, występowanie nadciśnienia u dziadków i rodziców mocno zwiększa ryzyko pojawienia się tej przypadłości w trzecim pokoleniu. Ponadto, ryzyko jest jeszcze większe, jeżeli w starszych pokoleniach choroba rozwija się przed 55 rokiem życia. O ile bowiem nieprawidłowa dieta i tryb życia zwykle dają o sobie znać w starszym wieku, to jeżeli pacjent zapada na nadciśnienie przed ukończeniem 55 roku życia, najprawdopodobniej dużą rolę odgrywają tu geny. W tym wypadku liczby pokazują nam jasno, że czynniki genetyczne mają naprawdę duże, bo wahające się nawet w granicach 30-50% znaczenie.
Naukowcy zauważyli też, że ryzyko wystąpienia nadciśnienia jest związane z kilkoma genami. Trzeba tu jednak podkreślić, że sprawa może być o wiele bardziej złożona, niż się wydaje na pierwszy rzut oka. Również w tym przypadku nie należy bagatelizować czynników środowiskowych, które dość często wpływają na zmiany epigenetyczne, które z kolei mogą być przekazywane z pokolenia na pokolenia.
Czy zatem można przewidzieć ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego u konkretnej osoby? Tutaj nie sposób udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Dostępne są co prawda badania pozwalające wykryć prawdopodobieństwo wystąpienia nadciśnienia uwarunkowanego genetycznie, jednak, jak wspomniano na początku, choroba jest skutkiem nałożenia się wielu czynników wrodzonych i nabytych. Ponadto, choć można mówić o pewnej rodzinnej skłonności genetycznej, to na pewno duże znaczenie mają tu też wyniesione z domu wzorce żywieniowe i dotyczące aktywności fizycznej, co także w pewnym sensie wiąże się z „dziedziczeniem” nadciśnienia. Niemniej, należy podkreślić, że podstawą leczenia jest zawsze modyfikacja stylu życia, dlatego bez względu na przyczynę wystąpienia nadciśnienia, warto stosować odpowiednią dietę i dostosowany do indywidualnych możliwości wysiłek fizyczny.
