Drodzy Pacjenci, zakażenie układu moczowego u dzieci, w skrócie ZUM, należy do jednych z najczęściej występujących infekcji u naszych pociech ustępując miejsca jedynie chorobom układu oddechowego. W większości przypadków ma ono charakter epizodyczny, czasami jednak przyjmuje postać nawrotową. Jakie są najważniejsze czynniki ryzyka? Na czym polega diagnostyka? Co powinno wzbudzić niepokój rodzica? Jak wygląda leczenie? Na te i inne pytania odpowiada nasza specjalistka, pediatra nefrolog Małgorzata Dębicka.
ZUM to jednostka chorobowa rozwijająca się w związku z obecnością drobnoustrojów, najczęściej E. Coli, w drogach moczowych. Co istotne, małe dzieci nie mają jeszcze w pełni rozwiniętego układu immunologicznego, dlatego infekcja ta może u nich przebiegać ciężej i prowadzić do poważniejszych powikłań, w tym do przewlekłej choroby nerek, a nawet do ich niewydolności.
Symptomy ZUM mogą być dość mocno zróżnicowane i zależą od wieku dziecka. U najmłodszych mówi się najczęściej o dolegliwościach bólowych, tkliwości brzucha, braku apetytu, kolce jelitowej, wymiotach, biegunce i gorączce. Z kolei u starszych najbardziej charakterystycznym objawem jest pieczenie i ból podczas oddawania moczu, a także częstomocz, uczucie bolesnego parcia na pęcherz, mimowolne oddawanie moczu, bolesność okolicy lędźwiowej oraz gorączka. Niepokojącym sygnałem powinna też być zmiana właściwości moczu, który staje się ciemniejszy, mętny i pachnie amoniakiem.
W większości przypadków infekcja szybko ustępuje i nie wymaga pogłębionej diagnostyki, jednak u niektórych dzieci przybiera charakter nawrotowy. Mówimy o tym, kiedy zakażenie występuje co najmniej 2 razy w ciągu 6 miesięcy lub 3 razy w ciągu roku. Za takim stanem rzeczy może stać szereg różnych czynników, przede wszystkim wiek, płeć oraz stan zdrowia, w tym obecność wady w drogach moczowych lub nieprawidłowe czynności pęcherza moczowego. Ryzyko wystąpienia problemu może też zwiększać dodatni wywiad rodzinny w kierunku ZUM i/lub wad układu moczowego, zaburzenia oddawania moczu, robaczyca przewodu pokarmowego oraz brak odpowiedniej higieny zewnętrznych narządów płciowych dziecka.
Każde dziecko, u którego podejrzewa się ZUM powinno przejść odpowiednią diagnostykę obejmującą ogólne oraz bakteriologiczne badanie moczu, a u pacjentów z chorobą nawrotową również USG jamy brzusznej, cystografię mikcyjną i scyntygrafię. W większości przypadków badania te pozwalają na wykrycie przyczyn problemu i ich skuteczne wyeliminowanie.
Trzeba tu też podkreślić, że ogromne znaczenie w walce z nawracającym ZUM ma higiena. Ponadto, nie należy dopuszczać do zalegania i zastoju moczu w drogach moczowych, dlatego dziecko powinno wyrobić sobie nawyk korzystania z toalety niezwłocznie, jak poczuje parcie na pęcherz – podkreśla nasza specjalistka, pediatra, nefrolog Małgorzata Dębicka. Istotne jest też przyjmowanie optymalnej ilości płynów, co przekłada się na regularne oddawanie moczu i przepłukiwanie dróg moczowych. Na koniec należy też podkreślić, że nawracające ZUM nie powinno być nigdy bagatelizowane, ponieważ może się w przyszłości przyczynić do rozwinięcia się poważnych problemów zdrowotnych.
